Sağlık eğitiminin amacı, bireylere ve dolayısıyla topluma,kendi çaba ve
eylemleriyle sağlıklı bir yaşam sürmeleri için yardım etmektir. Bu
nedenle, kişilerin yaşam koşullarını iyileştirmeye ilgi duymalarıyla
başlayan sağlık eğitimi, onların hem birey hem de bir ailenin ve
toplumun üyesi olarak sağlıklarını daha iyiye götürmeleri için gerekli
olan sorumluluk duygusunu geliştirmeyi amaçlar. Etkin bir sağlık
eğitimi,bireysel ve toplumsal sağlığı olumlu yönde geliştirmek için
bilinmesi ve yapılması gerekenleri,benimsenen bilgi, tutum,davranış ve
alışkanlıklar haline getirmedir.Her sağlık personeli, her zaman ve her
yerde, her fırsattan yararlanarak eğitim yapmalıdır. Eğitimi açıklar ve
nedenlerini anlatır.Böylece,kişiye sağlıklı yaşamın temel ilkelerini
benimsetir.Ülkemizde sağlık personelinin önemli bir bölümü,sağlık
eğitiminin önemini bilinçli bir şekilde algılayamadığı yada nasıl
yapılacağını bilemediği için,hizmet uygulamalarında bu hususa gereğince
yer vermemektedir. Bu nedenle,bu çok önemli konunun ayrıntılı bir
şekilde incelenmesine çalışılmıştır.
Sağlığı sürdürebilmek ve daha iyiye götürebilmek için,çevrenin olumsuz
nitelikteki sosyal,ekonomik,biyolojik ve fiziksel etmenlerini ortadan
kaldırmak; kişinin direncini artırmak; sağlık kontrolü yada hastalığı
için hekime başvurmasını ve hekimin söylediklerini anlayıp uygulamasını
sağlamak hususunda yararlanılacak en önemli araçlardan biri
eğitimdir.1925 yılında sıtma savaşı başladığı günlerde,köylerin
çevresindeki bataklıklarda sivrisinekler ürüyor,sıtmalı hastalar tedavi
için kinin almıyor,bileklerine ip bağlayıp üfürükçüye gidiyordu.
Ensektisitlerin ve etkili sıtma ilaçlarının bulunmadığı dönemde,sıtma
savaşı,bataklıkları kurutmaya ve hastaları kininle tedavi etmeye
yönelikti.Adana sıtma enstitüsü Müdürü,1938 yılında haklı bir
kıvançla,”biz köylüye sıtmanın ilacının kinin olduğunu ve hasta olunca
bize gelip kinin almasını öğrettik” derken,etkin bir sağlık eğitiminin
sonucunu bildiriyordu.
Bir başka yörede, köylüler, su birikintilerinde sivrisinek larvası
arayan bir sağlık memuruyla “su böceğinden sivrisinek çıkar mı?” diyerek
alay ediyorlardı.sağlık memuru köylüleri inandırmak
için,birikintilerden aldığı suyu bir bardağa koymuş ve ağzını tülbentle
kapadıktan sonra kahveye bırakmış ve köylülere “dikkat edin bu bardağın
içi birkaç güne kadar sivrisinekle dolacak” demiştir. Gerçekten de
bardak içinde sivrisineklerin varlığını görünce,sağlık memuruna hak
veren köylüler,çevredeki su birikintilerini ve bataklıkları kurutma
yarışına girmişlerdir.Bu da etkin sağlık eğitimine güzel bir örnektir.
Genel anlamda eğitimin çeşitli aşamaları vardır:
· İlk aşama,iyice anlatmak ve öğretmek
· İkinci aşama,benimsetmek ve inandırmak
· Üçüncü aşama,yapmak ve yaptırmak
· Dördüncü aşama,yinelettirerek alışkanlık kazandırılmasını sağlamak
Her aşamanın gerçekleştirilmesi,uzun bir zamanı ve sabırlı bir çalışmayı gerekli kılar.
Eğitim,sağlığın sürdürülmesinde çok önemli rol oynadığından,sağlık
eğitimciliği bir meslek,bir uzmanlık dalı olarak gelişmiştir. Eğitimci
bilgili olmalı,ciddiyet ve özveriyle çalışmalıdır.Ele aldığı konuyu
yeterince bilmeli ve davranışı,yaptığı eğitime uymalıdır.Sağlık
eğitimcisinin temel görevi,kişilerin geçerli ve uygun sağlık ilkelerini
benimsemeleri için çaba harcanmaktır.Bu iş, kişilerin kendilerine güven
duymalarını sağlayarak ve toplumun doğal gelişmesini fazlaca
zorlamayarak yapılmalıdır.Bu nedenle sağlık eğitimcisi,sabırlı olma,iyi
bir dinleyici olma ve kişilerin sorunlarını içtenlikle anlamaya çalışma
gibi bir yığın niteliklere sahip olmalıdır.Bu niteliklere sahip olmanın
ön koşulu, hizmet ettikleri toplumdaki tüm insanları ayrım gözetmeden
sevmek, saymak ve onlara yardımcı olmak isteği taşımaktır.Herhangi bir
hususta olumsuz bir tutum içinde olanların yeteneksiz değil,isteksiz
yada inançsız olduğuna inanmalı ve onlardaki bu olumsuz tutumu
değiştirmeye çalışmalıdır.Ne var ki, değişim isteğinin bireyden yada
bireylerden gelmesi gerektiğini de unutmamalıdır.Sağlık eğitimcisi çok
önemli bir görev yaptığının farkında olmalıdır. Çünkü,sağlık eğitimi,
farkına varılmayan gereksinimlerin, farkına varılabilir gereksinimler ve
istekler haline dönüştürülmesine olanak sağlayan çok etkin bir güçtür.
Mesaj Sayısı
Nerden
Yaş
Konu: Sağlık Eğitimi Nedir? 
Cuma Ağus. 13, 2010 1:45 pm
