7 Bin Kalori 1 Kilo

Fazla kilolarınızdan kurtulmak için kalorisi düşük besinleri mi tercih
ediyorsunuz? Doğru yoldasınız. Çünkü ihtiyacınızdan fazla aldığınız her 7
bin kalori 1 kilo daha yağ depoladığınız anl***** geliyor.



Acıbadem Kozyatağı Hastanesi�nden Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Sezgin Meriçliler bilgi veriyor:

Diyet yaparken günlük kalori hesabı yapmak

Her 7 bin kalori 1 kilo demektir. Yani yaktığımızdan her 7 bin kalori
fazla aldığımızda 1 kilo alırız. Aynı hesaba göre yaktığımız kaloriden
her 7 bin kalori az aldığımızda da bir kilo veririz. Vücutta bir kumbara
sistemi vardır; artı ve eksi kalori kayıtlarının olduğu bir kumbaradır
bu� Diyelim ki bazal metabolizmamız 1.500 kalori olsun. Günlük hareketle
de 500 kalori harcamış olalım. Böylece günde 2.000 kalori yakmış
olalım. Eğer günde 2.000 kalori yakan bir kişi olarak, 1.000 kalorilik
bir diyet yaparsak, bir haftada 7.000 kaloriyi eksi kalori hanesinde
toplayarak 1 kilo veririz. Tersine, her gün yaktığımız kaloriden 1.000
kalori fazla alırsak 1 haftada artı kalori hanesine 7.000 kalori
toplayarak, 1 kilo alırız.

Kalori yakmamızda etkili olan bazal metabolizma nasıl çalışıyor?

Metabolizma iki ayrı bölümden oluşur. Birincisi bazal metabolizma
dediğimiz 24 saat hiç hareketsiz dursak bile böbrek, karaciğer, kalp
gibi iç organlarımızın çalışması için vücudun harcadığı enerjidir.
İkincisi de hareketle harcadığımız enerjidir, hareketimiz değişken
olduğu için hareketle harcadığımız enerji de değişkendir. Bazal
metabolizma beyinde bir merkez tarafından kontrol edilir, günlük hareket
düzeyimiz, beslenme düzenimiz, günlük kalori alımı gibi faktörlerin
etkisi ile bazal metabolizma artabilir ya da yavaşlayabilir. Bazal
metabolizma pek çok faktör tarafından etkilenir. Halk arasında en çok
bilinen ve üzerinde durulan tiroid fonksiyonlarındaki değişkenliktir.
Oysa dengeli beslenme sağlayamadığımız, gün içinde aç kalıp
kalmadığımız, yediğimiz gıdaların içeriği, günlük hareket düzeyimiz,
kullandığımız ilaçların özellikleri, uyku düzenimiz başta olmak üzere;
bazal metabolizmanın düzenlenmesinde etkili olan çok sayıda faktör
vardır.

En hızlı metabolizma, sanılanın aksine; kilolu olan ve hiç diyet
yapmayanlardır. Ne kadar çok yiyorsak aslında metabolizma o kadar
hızlıdır, kilomuz ne kadar fazlaysa, hareket ederken taşıdığımız kütle
fazla olacağından harcayacağımız enerji de o kadar fazla olur..

Metabolizması en yavaş kişiler

� Sürekli diyet yapanların metabolizması çok yavaştır. Birçok kişi
diyetimi bozmuyorum, ama hiç doymuyorum, kilo veremediğim gibi kilo
alıyorum diye uzmanlara danışır. Bunun nedeni vücudu, sürekli düşük
kalorili diyete alıştırmalarıdır.

� Metabolizmanın yeterli ve sağlıklı çalışıp çalışmadığının diğer
belirteci aç kalarak beslenip beslenmediğimizdir. Eğer günde 1-2 öğün
yiyorsak, kahvaltıyı atlıyorsak, bütün gün aç gezip sadece akşam yemeği
yiyorsak, vücut enerji girdisini az olarak algılar ve her şeyi
depolamaya başlar. Enerji harcamayı mümkün olduğu kadar azaltır. Açlık
metabolizmayı yavaşlatan önemli bir faktördür.

� Birtakım hastalıklar metabolizmayı değiştirir. Bazı hipofiz bezi
hastalıkları (agromegali, cushing sendromu vb.), hipotiroidi, insülin
direnci gibi. Tiroid hastalıkları ve insülin direnci sık görülmekle
birlikte; diğer hastalıklar daha nadir karşımıza çıkar. O nedenle �Benim
metabolizmam hiç çalışmıyor, su içsem yarıyor!� cümlesini kuran
kişilerin çoğunda esas problem dengeli beslenme sorunu; yani düzensiz
beslenme, sürekli aynı kalori ile beslenme, diyet yaptığını zannederek
sürekli diyeti bozma gibi beslenme hatalarının yapılmasıdır.

İnsülin direnci metabolizmayı nasıl etkiliyor?

Kan şekerini kontrol edip şeker hastası olmamızı engellemek için vücudun
salgıladığı hormon insülindir. Bazı kişilerde insülin normal
miktarlarda şeker kontrolü sağlayamaz, bu kişilerde şeker hastası olmayı
engellemek için vücut normalden fazla insülin salgılamak zorunda kalır.
Artan insülin kan şekeri kontrolünü sağlar ama birtakım yan etkilere de
yol açar. Kan şekeri kontrolünün normalden fazla miktarda insülin ile
sağlanmasına 'İnsülin Direnci' denilir. Artan insülin sık acıkmaya,
sofradan yeni kalkıldığında dahi açlık hissine, gece yeme alışkanlığına
ve tatlı krizlerine yol açabilir. Bu nedenle ortaya çıkan beslenme
düzensizliği kilo almaya yol açar. Kilo almak, yani yağ dokusunun
artması insülin direncini artırarak insülin salgısının daha da artmasına
yol açar, bu şekilde metabolik bir kısır döngü ortaya çıkar.

Fazla yağ dokusu insülin direncini tetikler

Kilo almak, yani vücut yağ dokusunun artması insülin direncini ortaya
çıkaran en önemli faktördür. Her kilolu kişide insülin direnci yoktur,
ancak insülin direnci olan hastaların hemen tümü kiloludur. İnsülin aynı
zamanda yağ dokusunu besleme özelliği olan bir hormondur, o nedenle
insülin ne kadar fazla ise kilo alma riski o kadar fazladır. Diyet
yapılsa dahi insülin direnci olan bir kişide insülin sürekli yağ
dokusunu beslediği için kilo vermek zorlaşır. Spor insülin direncinin
azaltılmasında çok önemli bir rol oynar. Diyetin düzenli uygulanması,
sağlıklı beslenme yine insülin direncini en aza indirir. İnsülin direnci
ile ilgili en önemli konu, bu durumun şeker hastalığına zemin
hazırlayan metabolik bir durum olmasıdır. Özellikle genetik yatkınlık
varsa, yani ailede diyabet öyküsü varsa, insülin direnci varlığında
sürekli fazla insülin salgılayan pankreas yorularak insülin salgısını
azaltırsa, diyabet ortaya çıkar. Bu sürecin insülin direnci aşamasında
fark edilerek tedavisi ise diyabet gelişme riskini azaltır.