Dünya Futbol Şampiyonası için yüzlerce fahişe Johannesburg�a akın etti.
Ancak Güney Afrika�da fuhuşun yasallaşması ve mobil genelev talepleri
kabul edilmeyen hayat kadınları hayal kırıklığı yaşıyor.
Johannesburg'un diğer fahişeleri gibi Zandile de Dünya Futbol
Şampiyonası ile ülkeye gelecek taraftarlar sayesinde cebinin para
göreceğini umuyordu. Ancak genç kadın, şu günlerde düşünceli. AIDS
hastalığının yaygınlığı ve yüksek suç oranları nedeniyle yabancı
turistlerin gözü korkunca, Zandile de para kazanamamaktan endişe ediyor.
Güney Afrika, 5 milyon 700 bin ile dünyanın en çok HIV taşıyıcısının
bulunduğu ülkelerin başında geliyor. Ülkeyi ziyaret edecek olan
taraftarlar seyahat öncesinde kendi ülkelerinin yetkilileri tarafından
�gündelik seksin� tehlikelerine karşı uyarılıyor.
Güney Afrika'daki yetkililer, geçen yıl yaptıkları uyarıda, turnuva
sırasında ülkenin tüm Afrika�dan gelen yaklaşık 40 bin seks işçisinin
akınına uğrayacağını söylemişlerdi. Ancak şampiyonaya günler kala bunun
pek de gerçeği yansıtmadığı görülüyor.
Hayat kadınları dertli
Johannesburg�un aynı zamanda iş ve eğlence merkezi olan zengin
semtlerinden Sandton�daki bir sokakta müşteri bekleyen Zandile şöyle
konuşuyor:
�Dünya Kupasının burada yapılacak olması harika. Bende tabi bundan biraz sebeplenmek isterdim.�
Zandile ve arkadaşları, turnuva boyunca Güney Afrika polisinin
taraftarlar için güvenli bölgeler oluşturacak olması nedeniyle müşteri
çekemeyeceklerini düşünüyorlar.
Zimbabwe�li seks işçisi Mudiwa çalışma şartlarının zorluğundan
yakınıyor. Mudiwa, �Yabancılar ve turistler sokaklarda kadın aramaktan
hoşlanmıyorlar.� diyor. �Yetkililer bizler için güvenli yerler
oluşturmalı. Müşterilerde bizi nerede bulacağını bilmeli. Bir arabaya
atlayıp gittiğinizde bir daha çocuğunuzu göreceğinizin garantisi yok.�
şeklinde konuşuyor.
Şampiyona için tüm dünyadan yaklaşık 300 bin taraftarın Güney Afrika'ya gitmesi bekleniyor
Mobil genelev önerisi
Geçtiğimiz yıl bazı siyasetçiler, fuhuş için geçici alanlar
oluşturulmasını önermiş, 2006 Almanya şampiyonasında kurulan geçici
mobil genelevleri örnek göstermişti. Ama tam tersi oldu ve Cape Town
gibi şehirlerin sokaklarını yasa dışı faaliyetlerden temizlemek için,
New York�ta olduğu gibi �sıfır tolerans� yaklaşımı benimsendi.
Seks işçilerine destek veren bazı grupların yetkililere yaptığı
�şampiyona boyunca fuhuşla bağlantılı operasyonların durdurulması�
çağrısı karşılık bulmadı. Seks işçilerine destek veren gruplarla
birlikte çalışan Güney Afrikalı araştırmacı Marlise Richter, �Dünya
Kupası ile ilgili o kadar çok lojistik ve siyasi konu var ki, seks
işçiliğine sıra gelmiyor. Siyasiler bu konuya kulak tıkıyor� diyor.
Fuhuş yasağı, kontrolü engelliyor
Almanya�da 2006 yılında fuhuşla mücadele konusunda yasaların
yumuşatıldığını belirten Marlise Richter, �Güney Afrika bu fırsatı
kaçırdı� diyor. Güney Afrika�da fuhuş yasadışı olduğu için ev sahibi
şehirlerin seks işçileri ve müşterilerini korumak için hazırlıkları yok.
Johannesburg�taki Dünya Kupası ekibinin yöneticisi Sibongile Mazibuko
�prezervatif dağıtacağız, bunun dışında başka bir mücadele planımız yok�
diyor ve ekliyor: Onlara herhangi bir mekan gösteremeyiz. O zaman suça
ortak oluruz. Burası muz cumhuriyeti değil ki şampiyona için bir
aylığına yasalar çıkartılsın.�
AIDS sorunu da önemli bir caydırıcı. Sandton sokaklarında müşteri
bekleyen bir başka seks işçisi Mpho, �İnsanlar bizi AIDS kaynağı olarak
gördükçe, bizim işimiz ölür� diyor.
Kıtanın ekonomi merkezi olan Güney Afrika'da çalışan hayat kadını
sayısını tespit etmek zor. Kimi banliyölerdeki evlerde, kimileri de
pahalı semtlerdeki apartmanlarda yabancı müşterilerle buluşuyor.
Zandille gibi bazıları da şiddet, istismar ve tutuklanma korkusuna
rağmen şansını sokaklarda deniyor.
Zandila �Polis de bizi istismar edecektir. Polis merkezine götürüp, seks
isteyecektir. Ya da bakalım paranız var mı? diyecektir � şeklinde
konuşuyor.
Özellikle sokakta çalışan fahişelerin cinsel ve fiziksel saldırıya
uğrama ihtimali daha yüksek. Diğerleri de muhabbet tellalları, organize
suç şebekeleri yada uyuşturucu satıcılarının insafına kalmış durumda.
Seks işçileri eğitim ve dayanışma derneğinin başkanı Eric Harper, �2010
Dünya Şampiyonası, fuhuş piyasasını elinde bulunduran kanun dışı
grupların ceplerini doldurmaya yarayacak ve suç oranı büyük ölçüde
artacak� diyor.
Talep artacak mı?
Turnuva sırasında fuhuşun artacağı şüpheli. Johannesburg sokakları
boyunca Zimbabve, Botswana yada diğer komşu ülkelerden gelen hayat
kadınları şampiyonadan haftalar önce Johannesburg kaldırımlarını
arşınlamaya başladı. Ama geçen yıl on binlerce fahişenin akınına
uğrayacaklarını söyleyen yetkililerin korktukları başlarına gelmedi.
Para kazanmak için Güney Afrika'ya gelen Malavili Abikanile , �Bana
memleketimde bir yılda kazandığım parayı burada bir haftada
kazanabileceğimi söylediler, ben de atladım geldim� diyor. Zandile ise,
�işler geçen yılki Konfederasyon Kupası�nda olduğu gibi giderse yandık,
geçen yıl tek bir müşteri bulabilmiştim ve o parayla da ancak kiramı
ödeyebildim� şeklinde konuşuyor.
Fuhuş Güney Afrika�da suç sayılıyor ve yasallaştırılmasının yıllar
alacağı söyleniyor. Bu yolda çaba harcayanlar, �fuhuş legalleşirse hem
seks işçileri hem de müşterileri korunmuş olur, sağlık hizmetlerinden
daha kolay yararlanılabilir ve AIDS�in yayılması önlenmiş olur� diyor.
Marlise Richter de, ceza yasasının �sağlık bariyeri� çektiğini, zührevi
hastalıkları resmi makamlara bildirmeyi zorlaştırdığını ve hayat
kadınlarıyla birlikte olanların eline güçlü kozlar verdiğini belirtiyor.